KỸ NIỆM TUỔI THƠ THỜI PHÁP THUỘC-
ĐẦU MUÀ THU NĂM 1950
Tôi đi nhờ tàu há-mồn, tháng 9-1950, từ Đồng-hới đến Tourane, bờ sông Hàn,trước Tòa Thị-chính , vào trú-ngụ Nhà công-nhân Sở Hỏa-xa " Chemin de Fer de l'Indochine "= CFI = Compagnie des Foux & Idiots de L'Indochine ! đường Lagrandière, trước Ga Xe-lửa, và học Trường Hỏa-xa, Phường Thạc-gián , cuối năm được Ông Tây Journel cho phần-thưởng nhiều sách-vở....,có bài Hổ nhớ rừng (Thế Lử ) .và một phong-bì 15 đồng Đông-dương ( = 15 ổ bánh mi tròn )..!
Các buổi sáng ,ngươi bán bánh mì rao "Bành mì.nầy " rất ngắn gọn, khác vơi tôi ở Đồng hới, tôi rao"Ai mua bánh mì nóng-giòn không ?
buổi mai ,trưa nắng , tôi ôm thùng cà-rem, rao "Ai mua cà-rem cây không ??".
Khi vào Tourane ,người bán rao gọn-gàng"cà-rem ...cây "
...Bây giờ..,ở Sài-gòn người bán đi xe gắn-máy...và....dùng ampli...đỡ mỏi miệng !
Anh Hẹ có những ..kỹ-niệm...êm-đềm ..như thế không ?
Bác Sĩ Hòang Đại MayLịch sữ viết bằng tiếng Pháp lược
dịch như sau.
La guerre pendant 1949-1950 peut être
divisée en 3 phases.
1-Trước
đệ nhi thế chiến Việt Minh nổi dậy đánh du kích chống thuộc địa
Pháp.
2-Sau đệ nhị chế chiến, thực dân Pháp muốn
lấy lại quyền cai trị thuộc địa Đông Dương đã bị mất vì Nhật Bản nên
tạo ra chiến tranh từ năm 1946 tới 1954.
3-Năm 1950 Việt Minh được hổ trợ của Cộng Sản Nga và Tàu .
USA không muốn Việt Nam thành nước cộng sản như Tàu và Bắc Triều Tiên nên đã trợ giúp thực dàn Pháp đánh Việt Minh.
