SÁCH DẠY NGHỀ IN BÔNG BẰNG KHUNG VÃI

                      HINH BÌA VÀ MỤC LỤC 

                 MỤC LỤC

CHƯƠNG I–Mở xưởng in bông băng khung vãi.                               

CHƯƠNG II–Đậc điểm của khung vãi                  

CHƯƠNG III-Phương pháp trán keo trên khung         

CHƯƠNG IV-Tim hiểu keo Emulsion và Sensitizers

CHƯƠNG V- Rọi hinh + Đốt khung có hình + Rữa hình 

CHƯƠNG VI-Những loại mực in                                           

CHƯƠNG VII-In bằng tay                                                   

CHƯƠNG VIII-In bằng máy tự động                        

CHƯƠNG IX- Kiểm tra chất lượng                               

CHƯƠNG X-Phục hồi khung đã in xong                   

CHƯƠNG XI-In mặt hàng cao su                    

CHƯƠNG XII-Tóm lược bầng tiếng Anh                      

              

KEO EMULSION VÀ SENSITIZER

1-EMULSION

Ngày nay trong emulsion tuỳ công thức của nhà sản xuất, có khoảng 50% nước. Phần còn lại là polymer như polyvinyl alcohol (PVA), polyvinyl acetate (PVAc), chất độn, chất khuyếch tán dispersions, plasticizers, wetting agents, defoamers, flow agents, và thuốc nhuộm (màu lá cây, màu đỏ, màu tím, màu cam.)

Ngày xưa khi chưa có polymer, người ta chọn gelatin làm emulsion.
Gelatin lấy từ collagen của da và xương thú vật theo phương pháp thuỷ giải ( hydrolyse).

 Lớp tráng emulsion trên khung vải sau khi khô gọi là stencil hay film.Chất tạo ra stencil bám dính trên khung vải chính là polymer hay gelatin.

Sau khi nước bốc hơi hết những chất chứa trong emulsion kết dính với nhau theo lực vật lý( physical bond) nên stencil vẫn còn tan rã được trong nước.

2-SENSITIZER rất cần phai có để trộn với emulsion.

Dưới tác kićh của ánh sáng UV,  polymer hay gelatin của stencil sẽ cross-link với bichromates làm stencil không còn tan rã trong nước nữa.

Mấu chót làm cho stencil sau khi khô không tan rã trong nước chính là cross-linking process. 

Cross-linking chỉ xãy ra trong stencil hay film khi có một hóa chất bị ánh sáng UV tác kích. Gọi hóa chất đó là sensitizer.

Ngày xưa trước1965, người ta dùng potassium  bichromate  làm sensitizer.

Khi chưa có polymer dùng gelatin làm emulsion thi nhuộm emulsion màu tuỳ ý để dể tìm pinholes khi tráng khung vải. 

 Vậy nếu chúng ta là sinh viên đang học nghề muốn tự chế lấy photographic emulsion, có thể dựa vào công thức như sau rồi tự mình điều chỉnh lấy tuỳ theo độ tinh khiết của hóa chất.Nếu dùng quá nhiều potassium bichromate,stencil sẽ dòn dể bể nát.

            150 grs gelatin + 1400 cc  H2O + 145 grs potassium bichromate + red dye

Muốn chọn bichromate potassium làm sensitizer thì chọn trong nhóm muối kim loại (metal salt group) gồm có aluminum, chromium, zinc, titanium, zirconium, tin, and iron.

Chromium compound oxyt hóa PVA, làm cross-link với PVA.Nhưng hexavalent chromium (CrVI) gây ung thư nên người ta đã phải nghiên cứu tìm loại sensitizer gọi là organic compounds để thay thế.

Organic compounds đã được tìm ra và hiện đang xử dụng là benzene diazonium salt và  Styryl Basolium Quaternary thay thế bichromates nên phẩm chất của  Diazo Emulsions  ngày nay có ưu điểm và xử dụng tiện lợi.

Ngoài ra chúng ta cũng không muốn xử dụng bichromate nữa vì độc hại mặc dầu thời gian exposure time của bichromate stencil ngắn hớn diazo stencil.

  Làm thế nào chúng ta có thể chọn được một loại emulsion tốt và giá thấp nhất ?

 Qua nhiều năm trong nghề, người viết bài nầy đã làm trắc nghiệm xử dụng rất nhiều mẫu của các nhà cung cấp để chọn emulsion phù hợp với hòan cảnh đang có của cơ sở sãn xuất lúc bấy giờ.

Thông thường khi mua emulsion nhà sản xuất sẽ gửi cho chúng ta một lọ nhỏ màu sậm đựng sensitizer và một hủ bằng plastic có dung tích một gallon đựng emulsion nhuộm màu xanh lá cây hay màu đỏ, màu tím.

 Đổ nước cất ( distilled water ) vào gần đầy lọ sensitizer, lắc bằng tay cho tan hết rồi đổ vào hủ emulsion và khuấy trộn cho thật đều. Sau khi trộn xong, phải để emulsion sạch hết bong bóng( bubbles) trong khoảng vài giờ mới bắt đầu xử dụng.

  Chú ý. Sau khi hòa tan sensitizer không nên để lâu quá 2 tiếng đồng hồ ( for longer than 2 hours)

 Polyvinyl acetate thì khán nước( water-resistant), còn polyvinyl alcohol thì khán dung môi (solvent-resistant). Nếu emulsion được pha trộn cả hai hóa chất nầy với nhau thì được rất nhiều khách hàng ưa chuộng.

  Emulsion nếu chứa ít chất độn (inert filler) thì khi khô sẽ co rút nhiều, tạo ra nhiều pinholes cho nên cần phải pha thêm chất độn trên 35 phần trăm. Nhưng emulsion có nhiều chất độn thì thời gian đốt khung (exposure time) lâu hơn.

Trước năm 1980, người ta dùng hoá chất benzene diazonium salt làm sensitizer nên gọi  Diazo emulsions .

   Ngày nay có thể thay thế diazo bằng hóa chất Styryl Basolium Quaternary salt nên gọi  SBQ-based emulsions.
    Styryl Basolium Quaternary còn có tên là Stilbenium quarternized (SBQ).

  Sự nối kết hóa học của SBQ với polyvinyl alcohol( PVA)do University of Tokyo Japan đã  nghiên cứu thực hiện thành công từ năm 1980 .Sau đó nhiều công ty đem áp dụng thành quả nầy chế tạo emulsions cho công nghiệp in bông vải sơ

 -----------------------------------------------------

          TỰ MÌNH LÀM KHUNG VÃI IN BÔNG

I-Chon vài polyester làm khung

Haftone là tập hợp những chấm có nhiều cở nhỏ và lớn có màu đậm hoặc lợt gọi là dot cấu tạo nên bức hình. Vùng có chấm lớn thì màu đậm vùng có chấm nhỏ thì màu lợt. Số lượng chấm được đo bằng lpi nghĩa là lines per inch..Nhìn bằng mắt trần chỗ nào có 85 lpi thì thấy chổ đó liên tục không có dot. 

Theo kinh nghiệm của người viết tài liệu nầy nếu thấy hình có từ 10-90% haftone thì chọn lưới có lổ 230, 305.

II – Chọn gổ hoăc kim loại làm khung.

 Vật liệu làm khung là gổ hoặc kim loại, hợp kim nhôm.

Khung làm bằng gổ có ưu điểm dễ thực hiện, giá rẽ và rất phổ thông nhưng có khuyết điểm bị mo cong. Sau vài lần in lưới giảm sức căng làm cho sự lấy dấu goị là registration của các khung in chồng lên  khung đầu tiên khó khăn, mất thì giờ và không chính xác.

Chỉ nên xử dụng loại khung làm bằng gổ khi in 2-3 màu và khi tài chánh còn quá eo hẹp.

Để chống sự mo cong và ngấm nước hoặc ngấm dầu , khung gổ phải được nhúng trong vẹc ni .Nếu tự mình ráp khung thì bốn góc phải trét keo epoxy và đóng đinh 3 cái đinh để khung vững chắc.

Gổ làm khung tùy thuộc nơi sinh sống của chủ xí nghiệp. Tại USA người ta dùng gổ white pine, gổ spruce, gổ mahogany.

Nếu chọn gổ tốt, và làm đúng như trên, khung gổ theo kinh nghiệm của người viết bài nầy đã từng tự làm lấy trên 300 khung gổ gồm nhiều cở rất lớn, lớn, trung bình, nhỏ và thật nhỏ đã xài từ 8-10 năm vẫn không mo cong hay mục rã. Trong thời gian nầy chỉ thay đổi lưới khung mà thôi.

Ở những quốc gia còn nghèo thiếu nhiều phương tiện nên xử dụng khung làm bằng gổ.

 III- Cách căng lưới khi không có máy căng( Without Stretching Apparatus).Xem hình vẽ.

 -  Khung làm bằng gổ. Dụng cụ cần phải có :

 đồng hồ đo sức căng gọi là tensiometer,máy tạo hơi sép gọi la air compressor,dụng cụ đóng staples, keo epoxy, một cuộn nệp vải polyester hay nylon rộng khoãng 5/8 in,đinh staples,bàn có một rảnh dài và rộng khõang 5/16 in, một nệp sắt tráng kẽm dài và dày khoảng 4/16 in.

Đây là hình vẽ phương pháp căng vải khung do Henry Dương sáng chế. ------------------------

Dán vải lưới vào một đầu khung bằng keo epoxy rồi gá đầu đó vào một vật có chiều cao tự chọn để nâng khung.
Keó vải lưới cho thật căng rồi chận lưới cho thật chắc vào trong một rảnh sâu bằng một cái nệp sắt 
Hạ từ từ khung xuống mặt bàn. Lấy vật nặng đặt trên thành khung cho nằm sát với mặt bàn.
Dùng tension meter đo độ căng trước khi bôi keo epoxy. Nếu thấy độ căng còn yếu thì lấy nệp sắt ra rồi dựng khung cao thêm.

Kéo vải khung cho thật căng. Ép sắt chận vải vào rảnh sâu bằng búa sắt. Tách rời vật nâng khung. Hạ  từ từ khung xuống mặt bàn .Lấy một vật nặng chận khung. Bôi keo epoxy trên vải thành khung rôi xịt activator.

TRẮC NGHIÊM VÃI SỢI TẠI JAPAN 1968

                  CƠ QUAN TRẮC NGHIỆM 

" Procurement Test Facility-US Army       Agency,Yokohama,Japan"
                 -------------------------------------

THU VỀ CÓ BƯƠM ṬỢI CÂY HOA HOÈ

 BƯỚM VANG VÊ VỚI HOA HOÈ

   

CÂY HOA HOÈ

Tên khoa học Sophora japonica Linn.

 họ Fabaceae.

I-Mô tả.

Cây cao 7-10m, có khi tới 25m, nhánh nhỏ màu xanh lục, có lông hoặc không có lông. Lá lông chim lẻ, mọc so le, dài 15-25cm, lá chét 7-15 phiến, hình trứng hoặc hình trứng hẹp, dài 3-6cm, mép nguyên, mặt trên có lông và phấn trắng.

Hoa nhỏ màu trắng xanh, mọc thành chùm ở ngọn, dài 15-30cm, ,

Cây mọc hoang và được trồng khắp nơi trong nước  Việt Nam rất  nhiều ở miền Bắc. Trồng bằng hạt hoặc dâm cành.

 

Hoa hòe còn nguyên thì có 5 cánh hoa, mầu trắng vàng, rất mỏng, trong số đó hai cánh hoa tương đối to, hình gần tròn, đỉnh hơi lõm, cuộn lật ra phía ngoài, các cành hoa khác thì hình tròn dài.

 Phía dưới các cánh hoa có đài hoa hình chuông mầu lục. 

II-Hái hoa khi cần dùng.

Vào mùa hè hoa nở, Hái quả chín trước hoặc sau  đông chí rôi phơi khô.

Nếu muốn dủng hoa thì phải hái lúc hoa còn nụ rồi đem phơi hoặc sấy khô.

III-Lam dược liệu.

          Dùng hoa và quả.

 Nụ hoa (Flos sophorae Japonicae).

 Quả (Fructus sopharae Japonicae)

 Dùng hoa vào lúc hoa chưa nở, sao vàng để dùng.

 Hái hoa lúc còn nụ, phơi hay sấy khô, để pha nước uống, hoặc cho vào nồi đất đun to lửa sao cháy con 7/10, để làm thuốc cầm máu (Trung Dược Đại Từ Điển). Sao cháy thành than rồi tán nhỏ.

         Trắc nghiêm cho biết.

+ Tác dụng hạ huyết áp: Chích dịch hoa vào tĩnh mạch cho  đã được gây mê, thấy huyết áp hạ rõ.

+ Tác dụng cầm máu..

+ Tác dụng làm giảm Cholesterol trong máu,

+ Tác dụng chống co thắt và chống loét.